Balbir Singh Sikand | ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸਿਕੰਦ | بلبیر سِنگھ سِکند

محترم بلبیر سنگھ سِکندصاحب نال میرا رابطہ اِتفاقاً ہویا۔ دسمبر 2010 دی اِک شام میں اِنٹر نیٹ تے اِک تحریر پڑھدیاں پڑھدیاں اِک پنجابی (گُرمُکھی)  لنک "خبرنامہ"راہیں سِکند صاحب دے بارے پڑھیا۔ مضمون بہت چنگا لگا۔ ایس مضمون وِچ ایہناں نال رابطہ کرن لئی" کینیڈا ٹورانٹو"  دا  نمبر تے اِی میل دِتا گیا سی۔ میں اوسے دِن سِکند صاحب نال رابطہ کیتا۔ اگلے دِن ایہاں دا جواب پڑھیا بہت خوشی ہوئی۔

فیر ہر دوسرے تیسرے دِن میرا ایہناں نال اِی میل یا فون راہیں رابطہ ہوندا رہیا۔ اِک دِن میں اوہناں نوں اِک عرض کیتی کہ میرا گُرمُکھی وِچ  چھپی اوہناں دی کِتاب "جنگالیا کِل" نُوں شاہ مُکھی وِچ اُلتھا کر کے چھاپن دا اِرادہ ہے۔ اگر مینوں اجازت دیو تے میں ایہہ کم کر لواں۔ اوہناں بڑی محبت تے شفقت نال ہامی بھر لئی۔  میں ایہہ کم شروع کر دِتا۔ ایس کم لئی میرے بہت اچھے دوست "محمد آصف رضاؔ "نے میری رہنمائی تے مدد کیتی۔  ایس کتاب دے چھاپن وِچ آصف بھائی دا بہت وڈا حصّہ ہے۔

ایس کتاب بارے جناب "بابا نجمیؔ" نے بڑے سوہنے لفظ لکھے:

جیوں جمّے تِیوں بودیوں لمّے۔۔۔۔۔

 

بلبیر سنگ سِکند ہوراں دی ہڈ ورتی نُوں پڑھدیاں ہویاں ہو نہیں سکدا کہ تہاڈیاں اکھاں سِلھیاں نہ ہون۔ سِکند جی ہوراں اینا جُفر جالیا ہے کہ کدے کدے حیرت ہوند لگ پئی کہ آخرکیہ کارن ہے کہ اِک درویش صِفت بندے دے لیکھاں وِچ ربّ نے کہ کہ لکھ چھڈیا؟

ایڈے گھٹے تے پیڑت سماج وِچ اِک حساس جی نُوں کِنیاں اوکڑاں جرنیاں پینیداں نیں، ایس دا سارا ویروا تُسیں بلبیر جی ہوراں دی رچنا وچوں آپ ویکھ سکدے او۔ ایہناں بارے میں اِکو ہی گل کراں گا کہ ربّ دی ذات ایہو جیہا جِین کِسے دے لیکھاں وِچ نہ لِکھے۔

"جنگالیا کِل" دی رڑک چھڑی بلبیر جی ہوراں دے سینے دی چوبھ نہیں سگوں ایہہ ساڈے ساریاں دیاں سینیاں وِچ رڑکدی ہے۔

سَے ہڈ ورتیاں پڑھن دا موقعہ مِلیا پر اِنج دی نویکلی تے سچیائی نال پرُچی ہڈ ورتی پڑھ کے ہُن اپنے بُڈے وارے توں ڈر آون لگ پیا ہے۔۔۔۔۔

بابا نجمیؔ 

جولائی 2011 وچ  لاہور توں "ماں بولی ریسرچ سینٹر" ولوں  ایہہ کتاب وچ چھپ کے مارکیٹ وچ آ گئی۔ ایس کتاب دِی مکھ وکھالی دی اِک تقریب "ماں بولی ریسرچ سینٹر دے دفتر وِچ ہوئی۔ بابا نجمیؔ ہوراں ایس وِچ خاص طور تے شرکت کیتی۔ ایہہ کتاب سِکند صاحب دے اِک دوست دے ہتھ کینیڈا بھجواد دِتی گئی۔

جدوں کتاب چھپن دا سِلسلہ چل رہیا سی مینوں بابا جی نے اپنے اِک دوست دا رابطہ نمبر دِتا سی کہ جے اوہ مصروف ہون تے میں "بابر بھائی" نال گلّ کر لیا کراں۔ بابر بھائی لاہور دے رہن والے سن تے کینیڈا سیٹل سن۔ میری اوہناں نال وی کافی صاحب سلامت رہندی سی۔

ایہہ کتاب سِکند صاحب نے اپنے وڈے بھرا "بلدیو سِکند" دے ناں کیتی۔ سِکند صاحب نال جدوں وی میری فون تے گل ہوئی اوہناں ہمیشہ اپنے بھرا دا ذِکر ضرور کیتا۔ ایسے طرح اور اکثر اوہناں لوکاں دا ذِکر وی کردے جیہناں اوہناں نوُں زندگی دے کِسے نہ کِسے موڑ تے سہارا دِتا۔

 ایس کتاب دا کُجھ شروعاتی حصّہ:

سمرپن

ایہہ کتاب میں آپنے وڈے (یار) وِیر بلدیو سِکند دے ناں کردا ہاں۔

 

دِلوں شُکر گُزار ہاں

اجیت دِیول، بلجِندر اٹوال، ڈاکٹر ستیش کُمار ورما، ڈاکٹر وریام سندھو، ڈاکٹر امردیپ، ہرِندر، پرمجیت سنگھ سندھو، بلراج دِیول جی، گُرداس منہاس، ایڈم رِضوی اتے ہرمِندر وِلکو دا جیہناں مہربان تے ذہین شخصیتاں نے میرا ‘‘جنگالیا کِلّ’’ باہر کڈھن لئی مینوں دِلوں مدد  دِتی تے اوہناں ہزاراں ربّ ورگے سُنن تے پڑھن والیاں دا جیہڑے ہمیشہ میرے ہر غم وِچ شریک ہوندے نیں۔۔ آمین۔۔

میرے عزیز

ہریندر اتے ہرمِندر بِلکھو، جیہناں مینوں ہمیشہ ایناں پیار دِتا۔ ایہناں دوہاں دی اپینت دا احساس میرے لئی آکسیجن دا کم کردا ہے۔ ایہناں دی فرمابرداری میرا بہُت وڈّا سرمایہ ہے۔ ایہناں دی نیڑتا نے مینوں کدے کلّے پن دا احساس ہون نہیں دِتا۔ سچ پُچھو تاں میرا پنجاب وی ایہناں نال وسیا ہے۔ بھاویں میری خستہ صحت تے ڈھلدی عمر، اینے لمّے سفر دی کھیچل سہن دے قابل نہیں رہی پر ایہناں دوہاں دے موہ دِیاں تنداں مینوں ہر سال ملّو ملّھی کِھچ لیاؤندیاں نیں۔۔

ایس کتاب نوں ہیٹھ لکھے سرناویاں وِچ ونڈیا گیا  ہے تے ایسے ترتیب نال تُسیں ایس کتاب نوں میرے ایس بلاگ  تے پڑھو گے۔

1۔           کُجھ میرے ولوں                                       

2۔           میرِیاں کھٹیاں مٹھیاں یاداں                        

3۔           جنگالیا کِل                                                 

4۔           کُجھ  ربّ  ورگِیاں  بِیبیاں                              

5۔           اِک بد دُعا                                                 

6۔           موت دے رنگ                                       

7۔           نموشی                                                      

8۔           کالی سویر                                                  

9۔           پہلا دِن پہلی شروعات                                

10۔         پاکستان پھیری                                          

11۔         دھرتی دی جنت                                        

 "جنگالیا کِل" توں علاوہ بلبیر سنگھ سِکند صاحب دِیاں ہور کتاباں جو کہ ہندوستان وِچ چھپیاں:

1.      درویش بیبیاں

2.      نموشیاں

3.      بِرہا کی لذت کی تیکھی کسک

ایہہ رابطہ کتاب چھن توں بعد وی چلدا رہیا۔ اکثر اِی میل  یا فون راہیں اسیں گل بات کردے رہندے۔کدی کدی تے ایس طرح محسوس ہُندا کہ میں اور میرے گھر والے سِکند صاحب نُوں بہت عرصے توں جاندے آں۔ اِک وار اوہناں نے ڈاک راہیں مینوں میرے بچیاں لئی کھڈونے تے کپڑے بھیجے۔ میری گھر والی تے سِکند صاحب نوں "بابا جی" کہندی سی تے سِکند صاحب وی ایس نوں "بیٹی" ہی کہندے سن۔ کئی وار اوس نے میرے نال ضد کرنیں کہ میں بابا جی نال گل کرنی اے۔ میں اوس نوں سمجھوناں کہ بابا جی نال رات نُوں گل ہو سکدی اے کیونکہ جدوں ایتھے دِن ہوندا  اے تے کینیڈا وِچ  رات ہوندی اے۔ جدوں ایتھے رات ہوندی ہے تے اوتھے دِن ہوندا اے۔

 میری گھر والی سِکند صاحب دا بہت احترام کردی سی۔ اوس نے اوہناں واسطے اِک شال، اِک سُوٹ تے کُجھ ہور چیزاں خریدیاں۔ ایس گل دا مینوں پتہ نہیں سی۔ اِک دِن اوس نے مینوں ایہہ ساریاں چیزاں وکھایاں تے آکھیا کہ ایہہ بابا جی نُوں بھیجو۔ میں اگلے دِن ڈاک رہیں ایہہ چیزاں سِکند صاحب نُوں دسیوں  بِنا بھیج دِتیاِں۔

کُجھ دِناں بعد سِکند صاحب دی کال آئی۔ اوہناں میرے نال گل کرنی شروع کیتی۔ جیویں جیویں اور گلّ کردے جا رہے سن اوہناں دی آواز بھاری ہوندی جارہی سی۔ اوہ بہت زیادہ جذباتی ہو گئے ، اوہناں آکھیا :

"میری گل میری بیٹی نال کراواں"

میری گھر والی نے گلّ کرنی شروع کیتی ۔ گلّ کردیاں ہالے اِک منٹ نہیں ہویا سی کہ میری گھر والی دی آواز تے اکھّاں بھر گئیاں۔ میں دوبارہ سِکند صاحب نال گل کرنی شروع کیتی۔ اوہناں نے میرے نال کجھ ہور گلّاں کیتیاں۔ میں بہت ساریاں گلّاں ایتھے لکھ نہیں سکدا لیکن اوہ گلّاں سُنن توں بعد میں کدے اوہناں نوُں سِکند صاحب نہیں کہیا، ہمیشہ "بابا جی" ہی کہیا۔

میرا بابا جی نال رابطہ پہلے نالوں زیادہ ہو گیا۔اِک دِن مینوں پاکستان دے نمبر توں بابر بھائی دی کال آئی تے اوہناں دسیا کہ اوہ پاکستان آئے نیں تے میرے نال ملنا اے۔ میں دفتروں سِدھا اوہناں ول " علامہ اقبال ٹاؤں" پہنچ گیا۔ اوہناں کافی گلّ بات ہوئی ۔ ملاقات ختم ہوئی میں اجازت لئی۔ بابر بھائی نے مینوں روکیا تے کجھ چیزاں میرے حوالے کیتیاں تے آکھیا کہ بابا جی نے تہاڈے لئی تے تہاڈے بچیا لئی بھیجیاں نیں۔ فیر اوہناں نیں اپنے پرس چوں "سو کینیڈین ڈالر"  کڈھے تے آکھیا "ایہہ خاص طور تے انکل نے  خاص طور تے اپنی بیٹی لئی بھیجے نیں"۔میں اپنے گھر جا کے ایہہ چیزاں تے پیسے اپنی بیوی نُوں دِتیاں تے بابا جی نال اوس دی گلّ کروائی۔۔۔۔۔۔۔۔

 بابا جی گُردیاں دی تکلیف دااکثر ذکر کردے سن۔  عمر دے آخری حصّے وِچ ایہہ تکلیف بہت زیادہ ودھ گئی۔ دو تِن واری میں اوہناں نال رابطہ کیتا تے میں نوں پتہ لگیا کہ او ہ ہسپتال داخل نیں۔  میں اکثر فون کردا ایہو پتہ چلدا کہ اوہ ہسپتال نہیں۔  

جدوں کافی دِن میرا رابطہ بابا جی نال نہیں ہویا تے میں بابر بھائی نوں کال کیتی۔ بابر بھائی نے بابا جی دی بیماری بارے کافی پریشان سن۔ اوہناں دسیا کہ "انکل" بیماری دی ایس  حالت وِچ نیں کہ اوہناں دا ٹرانسپلانٹ ہونا ضروری اے۔  ایہناں بابا جی دے نال تعلق نوں خوب نبھایا۔ کدی میں تے کدی بابر بھائی مینوں فون کر کے بابا جی  دی صحت بارے گلّ کردے رہندے ساں۔

فیر 2 فروری 2018 نُوں دوپہرے مینوں بابر بھائی دی اِی میل آئی  کہ بابا جی ایس دُنیا توں چلے گئے۔۔۔۔۔۔۔۔۔