Thursday, 16 February 2023

جنگالیا کِلّ، قسط 8 | جنگالیا کِلّ ۔ 4

 Jangalia Kil

جنگالیا کِلّ ۔ ٤

  ایسے  طرح میں کافی حد تک آپنے آپ نوں سنبھال لیا سی۔ تھوڑی تھوڑی میری گڈی آپنی لیہ تے چلن وی لگ پئی سی۔ فیر اِک دِن اچانک پریتما دی چٹھی آئی۔ فیر سنت دے راہیں وی ضروری سُنیہے دِتے گئے کہ بہُت ہی ضروری تے اہم کم ہے۔ تیرے نال کُجھ آپنی خاص گل سانجھی کرنی ہے۔ نالے بہُت جی کردا ہے تینوں مِلن نوں بے دردِیا۔ بھاویں گھڑی دی گھڑی ہی آ کے مِل جاویں۔ میرا اتھرا دِل فیر بے قابو ہو گیا۔ اِک دم ڈھیٹھاں وانگ پلاں وِچ  پسیچ گیا۔  جیویں  اوس دا اِک اِک بول میرے لئی ربّ دا فرمان ہووے۔  جیویں  لیلا آپے تُر پیا ہووے قصائی ولاں۔ آپ ذبح ہون لئی۔ اوس بڑی ہی اپنیت  تے ہوشیاری نال آپنے موہ جال وِچ  پنچھی نوں فیر توں پھسا لیا۔

 اسیں فیر مداری دے جمورے وانگ اوس دی من مانی ڈُگ ڈُگی تے نچن لگ پئے۔ اوس دے ہر حُکم نوں پورا کرن لئی تیار ہو گئے۔ اوس کُجھ مکرے جیہے  انداز  وِچ  پتہ نہیں کِتھوں مگرمچھ والے ہنجُو جھٹ لے آئی تے کہیا کہ،بِلے، مینوں تیرے تے بڑا ہی مان ہے تے میں دُنیا دا سبھ توں آپدے نیڑلا بندہ تینوں ہی سمجھدی ہاں کہ توں کیویں وی مینوں ایس  مصیبت وِچوں کڈھینگا۔ میرے کُجھ جذباتی جیہے خط، جو میں معصوم پُنے وِچ  آپنے اِک اُجڈ جاٹ جماعتی نوں لِکھ بیٹھی سی، ہُن اوہ مینوں ہر طرح نال بلیک میل کرن تے تُلیا ہے۔ مینوں بہُت ہی تنگ کردا ہے۔ میتھوں آپنی ہر گل منواؤنی چاہوندا ہے۔ اوہ اج کل تُہاڈے سونی پت دے نیڑے ہی گنور وچ رہ رہیا ہے۔ آہ اوس دا پتہ ہے۔ بالکُل گنور ریلوے سٹیشن دے نال ہی تیسری گلی وِچ  رہندا ہے۔ اوتھے جاندے کِسے نوں وی پُچھ لینا فوڈ اِنسپکٹر چودھری چرن سنگھ دا چوبارا کِتھے ہے۔ اوہ خط اوس نے آپدے چوبارے دی سجی الماری دے اُتلے خانے وِچ  رکھے نیں۔ بس تُسیں کِسے وی طرح آنے بہانے جاں اوس دی غیر حاضری وِچ  تالا بھن کے کڈھ سکدے ہو۔ ہور اوتھے دِنیں کوئی آؤندا جاندا وی نہیں۔ بس  کِسے طرح  وی  اوہ خط مینوں لیا کے دے دیوو۔ نہیں تاں میری جان سولی تے ٹنگی رہے گی۔بس میں اوس نُوں  دُکھی نہیں ویکھ سکدا سی۔ شاید  ایسے  لئی میرا دِل اوس دی ہر جائز نا جائز فرمائش منن نوں جھٹ پٹ بِناں کُجھ سوچے سمجھے تیار ہو جاندا سی۔ جانوں اوس آپنے فکراں دی پنڈ ہُن میرے سِر تے رکھ دِتی ہووے۔ میں دِن رات اوس دے حُکم دی تعمیل کرن دے وِچ  رہندا۔

فیر میں آپنے اِک ہور ہریانوی جماعتی ہرسروپ شرماں نوں آپنے نال گنڈھیا۔ اوس نُوں  وِچارے سنت دی بھین دے خطاں دا واسطہ پاکے مدد لئی تیار کیتا۔ ہولی ہولی اوس (دُوروں نیڑیوں) پُچھ پُچھاکے اوس نال دُور نیڑے دی پہِچان کڈھ لئی۔ سو اِک دِن اسیں تِنو جان کے شامی جیہے گنور پہُنچ گئے۔ اگوں چودھری چرن سنگھ وی بندہ پُورا کھرانٹ تے چالُو سی۔ اوہ سانوں دو سردار مُنڈیاں نوں ہرسروپ (ہریانوی) نال  دیکھ کے  فٹ بھانپ گیا۔ پر اوس ذرا وی ظاہر نہیں ہون دِتا۔ پہلاں پہل اسییں رل ساریاں نے چاہ پانی پیتا۔ فیر ایویں سرسری اِدھر اُدھر دِیاں گلاں ماردے اسیں سارے اوس دے چوبارے وِچ  پہُنچ گئے۔ اوتھے ہی منگوا کے اوس سانوں تے آپ روٹی کھاہدی۔ فیر گلاں گلاں وِچ  اوہ آپے شروع ہو گیا (جاں سانوں سردار مُنڈیاں نوں جان کے ٹھِٹھ کرنا چاہوندا ہووےگا)

"ارے بھائی، کے نام تیرا، ہرسروپ بھائی، ایک سردارنی میری وی دیست ہووے تھی۔"

 فیر اوس نے سردارنی دا ناں لے کے دو چار موٹیاں موٹیاں گندیاں گالاں کڈھ کے اوس نُوں  مخاطب  کیتا:

 "پہلے پہل تو گھنے نخرے کری تھی سسُری۔ میرے ادے چوکھے نوٹ خرچائے میرے اُسنے۔ اِب جاٹ  کِیہ آنٹ میں ایسی پھسی ہے، خوب رگڑی مینے۔ کئی چکر لگا چُکی ہے۔ میرے خط مُجھے واپس کر دے۔ گھنی روئی پیٹی گِڑگڑائی، مگر ہم نہیں مانے۔"

 میں اگوں بھولے جیہے بن کے کہیا:

 "چودھری  صاحب خط تو گھنے رومانٹِک ہون گے۔ تبی تو وے اِتنے تُمارے ترلے کرے سیں۔ ہو سکے تو ہمیں بھی پڑھ کے سُنانا۔ کیسے ہووے ہیں جے سُسرے لو لیٹر۔"

 سارے ہس پئے۔ رام سروپ نے چرن سنگھ چودھری نوں ہور پھوک چھکا دِتی:

 "جے تو دونوں میرے جماعتی سیں۔ جالندھر کے رہن والے۔ اِنکی کون سی وو بوبو لاگے سیں۔ تھارے کنے ہیں تو ہمیں بھی پڑھ کے سُنادو۔ ہم بھی ذرا آپنی طبیعت کراری کر لیویں گے۔ میرے رنگیلے یار، نہیں تو تھاری مرضی۔ چودھری ذرا ہور موج وِچ  آ گیا، "کے کہن لگا، ارے بھائی، ہرسروپ، میں نہ کِسی بھڑوے سے ڈروں۔ ایس  علا قے میں آپنا پُورا رُعب سیں۔ کِسے کو کبھی کُسکن نہیں دیا منے۔ سالے پولیس والے میری جیب مے سیں۔ روز کام پڑتا اُنکا مُجھ سے۔ خیر تنے کبھی مُشکل پڑے تو بھائی نے یاد کر لینا۔ وہیں بیٹھے بیٹھے سبھ نِپٹا دُونگا۔"

 پہلاں ساڈے ساریاں تے چنگی دھاک جماکے کہن لگا،

"ارے بھائی، میرے پاس تو اوس رانڈ  کی فوٹو بھی سیں۔"

 فیر ہرسروپ تے چودھری نے اِک اِک بیڑی سُلگائی تے کہن لگے، "ارے بھائی کِسی نے پیشاب وغیرہ کرنا ہو تو اِبی کر لو پھِر مینے سیڑِھیوں کو تالا لگانا ہے۔" تھوڑی دیر بعد اوس نے آپے ہی اوسے سج ہتھ والی الماری دے اُتلے خانے وِچ  اِک وڈا سارا لِفافہ کڈھیا جس وِچ  گھٹو گھٹ اٹھ دس ہور خط وی سن۔ اِک دو فوٹواں وی سن۔ اِک گروپ فوٹو وی سی جس وِچ  پریتما بالکُل چرن سنگھ دے نال سٹک کے کھڑی سی۔ سارے  خط ہندی وِچ  ہی لِکھے ہوئے سن۔فیر چودھری دو تِن خاص خاص خط بڑے چٹکارے لے لے کے پڑھے۔ ہرسروپ وِچوں ہی بول پیا،

 "ارے میرے یار! سُسری لِکھے تو گھنا سیں۔"فیر اِک دو خط اوس مینوں وی دِکھائے۔ میں کہیا، "چودھری صاحب، لِکھتی تو سچ مُچ ہی مست ہے۔ اگوں چودھری کہندا، "سردار جی، چھوری بھی مست ایک دم ملائی کی طرح تھی۔ اِب تو میرے ساسو کی کے سارے نخرے نِکال دیئے مینے۔ اِب تو میرا پانی بھرے سیں سُسری۔"پتہ نہیں سانوں چِڑاؤن دا مارا زیادہ ہی مسالے لا لا کے گالھاں کڈھدا سی۔ چودھری نے گلاں کردے کردے نیں سارے خط  فوٹو سمیت پھِر توں اوتھے ہی اوسے الماری وِچ  رکھ دِتے۔ فیر اندروں وڈا سارا چاقو کڈھ کے آپنے سرھانے تھلے رکھ لیا تے الماری نوں مُڑ کے جندا لا دِتا۔

 اسیں دوویں دڑ وٹ کے اویں پئے رہے۔ راتیں پیشاب کرن لئی وی نہیں اُٹھے۔ خیر سویرے چاہ دا کپ کپ پیتا۔ فیر اساں ساریاں نے چودھری دی مہمان نوازی دا سرسری جیہا شکریہ ادا  کیتا۔ تے اوہ سانوں سویرے اٹھ وجے سونی پت والی گڈی تے بِٹھا کے چلیا گیا۔ راہ وِچ  ہرسروپ نے ہی چُپ توڑدیاں کہیا، "سالا، گھنا چالو اور خطرناک مانس لاگے سیں۔ چلو بلبیر بھائی، آپنی کوشش کرکے دیکھ لی، کوئی بات نہیں یار، تیرے کو بھی خوامخواہ تنگ کیا، ہو سکے توں ہمیں معاف کر دینا ہرسروپ بھائی۔ "

راہ وِچ  سنت سنگھ نے جھِجکدیاں جھِجکدیاں کہیا، "بلبیر یار جے توں غصے نہ ہوویں تاں تیرے نال اِک گل سانجھی کرنی ہے۔ ہُن مینوں پُورا یقین ہو گیا اے کہ پریتما بڑی ہی مکار تے چالُو ہے۔  ایسے  طرح اوس کدے مینوں کلّے نوں وی ایہی کُجھ کرن نوں کہیا سی کہ توں کِسے طرح وی کرکے بلبیر دے کمرے وِچوں چوری چوری جیہے میرے سارے خط چُک کے مینوں لیا دیویں۔ کِیہ پتہ  ہوندا  اے بندے دا؟ کل نوں ایہہ وی مینوں بلیک میل کرے۔ نہ ہی میرا کدے ضمیر منیا اجیہا گھٹیا کم کرن نوں۔ نہ ہی میرا حوصلہ پیا آپ نوں دسن دا۔

اج اچانک میرے دِماغ وِچ  سارِیاں اوس دِیاں کہیاں گلاں اِک فِلم وانگ چلن لگ  پئیاں کہ بازار وِچ  تیسری گلی وِچ  چودھری دا چوبارا ہے تے سجے پاسے دی الماری دے اُتلے خانے وِچ  اوس دے سارے خط پئے نیں۔ ایس دا مطلب پریتما  ایتھے  کئی وار آ چُکی ہے تے آپنی پُوری واہ وی لا چُکی ہے تے اوس جاٹ دِیاں سارِیاں گلاں سولاں آنے سچ سن۔ میں اِک دم سُن جیہا ہو گیا۔  جیویں  مینوں کئی ہزار بِچھواں نے رل کے  کٹھیاں ڈنک مارے ہون،  جیویں  میں اِک سکتے وِچ  آ گیا ہوواں۔ پریتما لئی میری انھی محبت اِک دم ریت وانگوں کِرن لگ پئی۔ میرا موہ تھِرکن لگا۔ جانوں میرے پیراں تھلوں یقین دی مِٹی آپ مُہارے کھِسکن لگ پئی ہووے۔ مینوں آپدے جھلے سِرڑ تے چِڑ  جیہی  آن لگ پئی۔

 میں سنت دا ہتھ پھڑ کے کہیا، "میرے یار، جے توں مینوں ایہہ گلاں پہلاں ہی دس دیندا تاں آپاں ایویں ذلیل ہون لئی کدے وی ایس  بُھوترے جاٹ دے چوبارے نہ جاندے۔ نہ ہی آپنی جان خطرے وِچ  پاؤندے۔ سنت نے کہیا، "ہاں اِک گل ہور میں آپ نُوں  نہیں دس سکیا کہ تُہانوں بہُت تکلیف ہووے گی۔ پریتما نے تُہاڈے زہر کھان والے سارے حادثے نوں بڑا ہی توڑ مروڑ کے اِک ڈرامائی  ڈھنگ نال پیش کیتا۔ اوس آپنے آپ نوں بڑی ہی شریف بھولی بھالی کُڑی پیش کیتا تے تُہانوں اِک پاکھنڈی تے مکار، اِک جھوٹھا جال سازی نال اِک معصوم کُڑی دا دِل جِتن دی کوشش کرن والا اِک گھٹِیا جیہا دِل پھینک عاشق دسیا۔ ایس  افسانے نوں آپنے کالِج دے "روہتاس" رسالے وِچ  چھپواکے بڑی ہی واہ  واہ کھٹی ہے۔ میں اوس دی کٹنگ آپ لئی سانبھ کے رکھی ہے۔ آپ ضرور پڑھنا۔" سنت دی ایس  گل نے تاں مینوں اُکا ہی ٹھار دِتا۔ جانوں میں سچ مُچ اج کِسے ناقدری دی ڈونگھی کھائی وِچ  دُھر تھلے تائیں نِگھر گیا ہوواں۔ پتہ نہیں کیویں پیر گھسیٹ گھسیٹ کے میں مسیں اپانے ہوسٹل تک پہُنچیا تے ڈاڈھا شرمسار ہویا، رضائی وِچ   مُونہہ  لکو کے پے گیا۔

پتہ نہیں اج کِتھوں تے کیویں میری دم توڑدی تانگھ نے اِک نویں سِرڑی جنون نوں جنم دِتا جو سِرڑ زندگی وِچ  ناں کدے بُجھیا نہ ہی مر سکیا۔ بس دُھکھدا ہی رہیا۔ ایس  ہنکاری دا سِر نیواں ضرور کرنا ہے۔ کیویں، کدی نہ کدی، کِسے وی طرح، بس اِک وار۔

 جیویں  کہندے نے مچھی پتھر چٹ کے ہی مُڑدی ہے۔ میں وی مُڑیا تاں سی پر دُچِتا جیہا ہو کے۔ پُوری طرح نہ تاں پریتما دے موہ دی پکڑ وِچوں باہر آ سکیا۔ وِچ  وِچالے ہی سدا  غوطے کھاندا رہیا۔ دِل تے دِماغ وِچ  اکثر اِک کھِچوتان چلدی ہی رہندی۔ جِسدا میں ہمیشہ لئی عادی ہی ہو گیا ساں۔

خیر، ہُن میں خیالی دُنیا وِچوں نِکل کے تھوڑا تھوڑا حقیقت ول پرتن لگ پیا۔ آپنی پڑھائی ول پُورا دِھیان دین لگ پیا۔ آپنے من موجی من نوں دھکے نال ہر ویلے عزت دی پچھاڑی پا کے رکھدا۔ کِسے طرح رو پِٹ کے آپنا مکینیکل اِنجنئیرننگ دا ڈِپلومہ پُورا کیتا تے نال ہی آپنی اپرِنٹس شِپ وی پُوری کیتی۔ فیر بلدیو وِیرے نے آپدے اثر رسوخ نال مینوں اِنڈسٹری اِنسپکٹر فار اِنجنئیرنگ ڈیویلپمینٹ لگوا دِتا۔ میں پہلی تے آخری پوسٹ بٹالے ہی سی۔ میرے ماتحت تِن ضلعیاں دے کارخانے آؤندے سن، امرتسر، گورداس پور تے جالندھر۔

 فیر وی کدے کدے وِچ  وِچالے کُتے دی پُوچھ پھِر توں سِدھی ہو جاندی۔ مُڑ پریتما نال کِتوں نہ کِتوں رابطہ کڈھ ہی لیندا۔ بھاوی کِنی ہی کڑواہٹ رہی ہووے، میں ڈھیٹھاں وانگ کِتوں وی ہر نویں سال دا کارڈ پانا نہ بھلدا۔ جاں ایوں کہہ لوو  جیویں  کوئی عمر قیدی آپنے جیلر کول ہر سال آپنے جیندے رہن دی حاضری لوا رہیا ہووے۔ شاید  ایسے  بہانے ساڈے دوہاں کول اِک دُوجے دے پکے پتے ہمیشہ ہی رہے۔ پریتما خاص کرکے اجیہے کماں وِچ  شروع توں چالاک تے شاطر سی۔ اوس نُوں  بندے نوں آپنے موہ جال وِچ  پھساؤن دے بہُت گُن آؤندے سی۔ اوہ میری کمزوری دا لاہا لینو کدی نہ اُکدی۔ میں ہمیشہ سٹ کھا کے پِچھے مُڑ تاں پیندا کُجھ سماں زوریں دڑ وی وٹ لیندا پر ڈھیٹھاں وانگ آپنی غلطی بار بار دُہراندا رہندا تے ہمیشہ وانگ کھجل خُوار  ہوندا  رہندا۔ تے فیر آپنے اندربے قدری دی اِک ہور موٹی تے گہری پرت چاڑھ لیندا۔  ایسے  طرح ہولی ہولی میں اِک نااُمیدی دا شاعر بن گیا۔ ہُن نااُمیدی ہی میری پہچان بن گئی ہے۔ ایس دے خوف وِچوں میں کدے چاہ کے وی نہیں نِکل پایا۔

ایہناں دِناں وِچ  پریتما نے وی انبالے دے علا قے وِچ  آپنی نویں جاب شروع کیتی سی تے آپنی رہائش انبالے شہر ہی رکھی ہوئی سی۔ اِک دِن مینوں اوس اُچیچے طور تے مِلن لئی انبالے بُلایا۔ اگوں میں وی پُوری ٹوہر کڈھ کے آپنے نویں موٹرسائیکل، رائل این فیلڈ تے اینا لمبا پینڈا مارکے اوس دے ڈیرے پہنچ گیا (اوہناں  دِناں وِچ  موٹرسائیکل ٹاویں ٹاویں بندے کول ہی  ہوندا  سی)۔ پریتما نے وی چائیں چائیں میرے موٹرسائیکل دی سواری دا انند مانیا تے میں وی پہلی وار آپنے جِسم نال اوس دی کومل چھوہ دا انند مانیا۔ بڑا ہی چنگا لگیا، جانوں ساری تھکان لتھ گئی ہووے۔ پھِر اوہی ڈھاک دے تین پات۔ لگ پئی پریتما بڑیاں بڑیاں پھلاں مارن، میرے تے تاں اِک توں اِک وڈا فوجی افسر مردا ہے۔ پتہ نہیں کِنے کُو پروفیسر مینوں پرپوز کر چُکے نیں۔

 اِک توں اِک وڈا آپنا عاشق مینوں پلاں چھِناں وِچ  گِنا دِتا۔ جانوں کہ اوہ اِک بہُت وڈی ڈیمانڈ وِچ  ہووے، یاں ایوں کہہ لوو اِک انار تے سو بیمار۔ میں من ہی من وِچ  فیصلہ کیتا چل بلبیر سِنگھا توں تاں تِناں نہ تیراں وِچ،  کِیہ لینا توں ہور ذلیل ہو کے۔ جانوں فیر اوہی پُرانا بے قدری والا رویّہ میرے تے حاوی نہ ہو جاوے۔ آپاں تاں ماری موٹر سائیکل نوں کِک فیر لُدھیانے آ کے ہی دم لیا۔ رات لُدھیانے ٹھہریا۔ ماما  مامی جی نے پُوری اُچیچ کیتی۔ بڑا ہی موہ تے اپنیت دِتی۔ ساری رات بس پاسے ماردیاں ہی کڈھی۔ اِک پل اکھ نہ لگی۔ دِل دِماغ تے ضمیر آپو وِچ  گُتھم گُتھا  ہوندے  رہے۔ کدے کوئی حادثہ کدے کوئی حادثہ، ٹھِبی  جیہی  مار کے مینوں ڈھاہ لیندا۔ جانوں کیوں اج بار بار گنور والے، اکھڑ جاٹ دا قِصہ میریاں سیجل مچدیاں اکھاں وِچ  ٹُٹے کچ دِیاں کِچراں کھُبو جاندا۔ اوس دے ہوچھے بول میری انھی عقیدت دا جانوں مذاق اُڈاؤندے۔  ایسے  کھچوتان وِچ  نیند دا بھنیا اوویں تڑک سار میں پینڈا ماردا آپنے دفتر اج ساریاں توں پہلاں ہی پہُنچ گیا ساں۔

 جاری ہے۔۔۔۔۔

No comments:

Post a Comment